Poznawać, Podróżować, Działać, czyli o programie Erasmus

Maria Drozdowicz
0 komentarz

O programie Erasmus(+)

          Erazm z Rotterdamu był holenderskim filozofem i pedagogiem, żyjącym na przełomie XV i XVI wieku. To właśnie od jego imienia pochodzi nazwa, działającego od ponad trzydziestu lat programu wymiany międzynarodowej, organizowanego przez Komisję Europejską w celu umożliwienia mobilności młodzieży i studentów pomiędzy krajami partnerskimi projektu.

Początkowo program Erasmus skupiony był przede wszystkim na wymianach międzyuczelnianych i – obok wielu innych – spełnia tę funkcję do dzisiaj. Umożliwia wyjazdy na (maksymalnie roczne studia) na zagraniczne uczelnie; zapewnia na ten czas wsparcie finansowe; pomaga w wyborze odpowiedniego programu, przeniesieniu niezbędnych ocen i dokumentów. Przeznaczony jest nie tylko dla studentów, mogą z niego korzystać także pracownicy akademiccy. 

Obecnie Erasmus to jednak nie tylko program wymian uniwersyteckich. Pomysł został rozszerzony do projektu Erasmus+, którego różne warianty umożliwiają młodym ludziom i organizacjom działanie na wielu obszarach na terenie państw europejskich. Erasmus+ posiada szeroką ofertę projektów krótko- i długoterminowych, takich jak Erasmus Solidarity Corps, Erasmus for Young Entrepreneurs czy Youth Exchanges. Ich głównym zadaniem jest wymiana doświadczeń, poszukiwanie wzajemnych inspiracji, poznawanie nowych kultur i krajów. Projekty organizowane są w duchu edukacji nieformalnej – Erasmus ma szerzyć jej idee i metody oraz pomagać wprowadzać je w przestrzenie codziennej nauki i pracy.  

Jakie możliwości dają programy Erasmus+?

  • European Solidarity Corps

Jest to program międzynarodowego wolontariatu. Jego uczestnicy wyjeżdżają do wybranego kraju w Europie, by w nim mieszkać i realizować wybraną przez siebie aktywność (można na przykład pracować z dziećmi, pomagać w schroniskach, wykonywać prace społeczne czy projekty artystyczne – wybór zadań jest bardzo szeroki). Za pracę nie otrzymuje się regularnego wynagrodzenia; program zapewnia jednak zakwaterowanie wraz z innymi uczestnikami, wyżywienie oraz pieniądze kieszonkowe na własne potrzeby. Najdłuższy możliwy okres odbywania takiego wolontariatu to rok. 

  • Erasmus for Young Entrepreneurs

To program wspierający przyszłych przedsiębiorców w realizowaniu ich pomysłów oraz tworzeniu własnych, zrównoważonych biznesów. Nie ma żadnych ograniczeń co do wieku uczestników, każdy zainteresowany może zgłosić swój pomysł i biznesplan, a po zakwalifikowaniu, otrzymać wsparcie w postaci maksymalnie półrocznego wyjazdu, w czasie którego nawiązuje kontakty i pracuje w miejscach podobnych do tego, jakie samemu chce prowadzić. Za pracę otrzymuje się regularne wynagrodzenie, a nawiązane znajomości często owocują w późniejszej pracy. Uczestnicy programu uczą się sposobów działania danej branży, zyskują liczne inspiracje, widzą pomysłu i rozwiązania, które następnie mogą wprowadzić we własne biznesy.

  • Youth Exchange 

To kolejny program realizowany w ramach projektu Erasmus+, w ramach którego organizowane są krótkie (1-2 tygodnie) wyjazdy dla młodych ludzi w wieku od 13 do 30 lat. Ich celem jest pomoc w rozwijaniu zdolności i zainteresowań uczestników oraz budowanie świadomości i wrażliwości w najważniejszych kwestiach socjalnych i ekonomicznych Unii Europejskiej. Na jeden projekt zapraszanych jest zazwyczaj po kilka osób z różnych państw. O uczestnictwie danego kraju w projekcie często decyduje tematyka wyjazdu. Na przykład do udziału w projekcie o zdrowiu psychicznym i fizycznym, organizatorzy mogą zaprosić po trzy państwa wypadające w statystykach na ten temat najlepiej i najsłabiej, dzięki czemu możliwe staje się skonfrontowanie różnych sytuacji i rozwiązań, stosowanych w danym kraju.

Oprócz opisanych wyżej programów, Erasmus+ oferuje także wsparcie dla organizacji sportowych czy dla studiów o UE. Wśród jego celów ogólnych znajduje się podnoszenie kompetencji uczestników, szerzenie wartości europejskich oraz nietradycyjnych metod edukacji. Jako uczestniczka wymian międzynarodowych, chciałabym pokazać na konkretnym przykładzie, w jaki sposób cele te są realizowane.

O wymianie młodzieżowej na Cyprze, czyli o tym, jak w praktyce działa Erasmus+

W połowie marca w ramach programu Youth Exchange odbył się na Cyprze projekt o rzadko spotykanej tematyce – dotyczył tego, w jaki sposób wymyślać, pisać i organizować własne projekty. W szkoleniu wzięły udział zarówno osoby, które o Erasmusie wiedzą już wszystko, jak i takie, dla których był to pierwszy tego typu wyjazd. Nauka opierała się więc przede wszystkim na wymianie doświadczeń, a jej efektem było stopniowe przejście przez całą strukturę programu Erasmus+ w różnych jego wariantach, zakończone napisaniem w grupach własnego projektu, dotyczącego istotnych problemów, czy interesujących nas zagadnień społecznych. 

Codzienne sesje składały się z krótkich zabaw aktywizujących, ćwiczeń nakierowanych na integrację grupy oraz z zajęć dotyczących zaplanowanego na dany dzień tematu. Zajęcia te miały różne formy: były prowadzone zarówno przy wykorzystaniu tradycyjnych metod podawczych, jak i w ramach wspólnych dyskusji, burz mózgów, sesji Q&A oraz pracy w grupach. Duża część aktywności realizowana była w postaci gier i zabaw, odgrywania scenek, projektowania plakatów, komiksów, czy odbywania debat. Czas spędzony na projekcie był bardzo intensywny i inspirujący.

Głównym celem projektu było danie młodym ludziom, chętnym do aktywnego uczestniczenia w świecie, wiedzy i narzędzi dotyczących tego, w jaki sposób przekuć swoje chęci w realne działania, także na płaszczyźnie międzynarodowej. Założeniem projektów Erasmus+ jest odpowiedź na cywilizacyjne potrzeby i wyzwania poprzez: uświadamianie w zakresie danego zagadnienia, oglądanie go z różnych perspektyw, znajdowanie sposobów i rozwiązań, także takich, które da się zastosować poza projektem. Wszystko to odbywa się w zgodzie z zasadami edukacji nieformalnej i włączającej. Przykładowymi tematami projektów mogą być: szeroko pojęta ekologia i zrównoważony rozwój, jako odpowiedź na kryzys klimatyczny; poruszanie zagadnień dotyczących (nie)równości płci czy mniejszości; doświadczenia osób z niepełnosprawnościami, potrzeba udogodnień i integracji; działania na rzecz zdrowego stylu życia, zarówno w kontekście psychicznym, jak i fizycznym. 

Projekt Erasmus+ to jednak nie tylko ćwiczenia dotyczące zagadnienia, którego dany zjazd dotyczy. To również, a może przede wszystkim, możliwość poznania ludzi z całej Europy, nawiązania z nimi relacji i przyjaźni, wymiana światopoglądów i doświadczeń. To także poznanie nowych krajów i kultur – zarówno miejsca, w którym odbywa się zjazd, jak i państw pochodzenia jego uczestników. Organizowane są wieczory kulturowe, w czasie których prezentuje się narodowe tradycje, tańce i muzykę, często także miejscowe dania i przysmaki. Projekty to również intensywny kurs języków obcych. Językiem „obowiązującym” jest angielski, dzięki czemu można ćwiczyć płynne mówienie w naturalnej, wyrozumiałej przestrzeni oraz przekonać się, jak inaczej może angielski brzmieć w zależności od akcentów. Często można też nauczyć się podstaw innych języków, osłuchać z nimi. 

Najważniejszą jednak być może cechą projektów Erasmus+ jest ich atmosfera, którą w znacznej większości tworzą ludzie przyjaźni i ciekawi świata. Projekty uczą otwartości, także, a może przede wszystkim otwartości na niezrozumienie i zdziwienie. Tworzą warunki motywujące do przekraczania swojej strefy komfortu, są miejscem eksperymentu – i często dają siłę, by ten eksperyment kontynuować także po zakończeniu projektu. Pozwalają zauważyć i zrozumieć różnice, ale nie dążą do ich zacierania – pozwalają w zgodzie i wzajemnym zainteresowaniu zawiązywać, często zupełnie nieoczekiwane, a niezwykle inspirujące przyjaźnie. 

Bardzo duża skala, na jaką organizowane są programy Erasmus i Erasmus+ powoduje czasami nieporozumienia i niedociągnięcia. Trudności związane z komunikacją, różne warunki organizacji wyjazdów, różne oczekiwania, niedookreślenie pewnych zasad, mogą powodować konflikty czy uczucie dyskomfortu. Niemniej jednak, Erasmus jest niewątpliwie ważnym elementem budowania europejskiej tożsamości i wspólnoty oraz pozwala w aktywny sposób poznawać otaczający nas świat.

Źródła:

Wiedza zdobyta w czasie pierwszej części projektu Youth Exchange „Ambassadors+: Neu Youth Generation of Erasmus+ Ambassadors”, który odbył się w marcu 2023 roku na Cyprze (artykuł jest formą podsumowania projektu);

erasmusplus, dostęp: 25.03.2023.

Może Cię zainteresować:

Zostaw komentarz

Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić Twoje wrażenia. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuje Przeczytaj więcej

Polityka prywatności
Już dostępny!

Przemyślnik edukacyjny

73 pytania będące źródłem edukacyjnej inspiracji i refleksji!