Czytanie, definiowane jest jako śledzenie wzrokiem napisanych lub wydrukowanych liter, zapoznawanie się z treścią tego, co jest napisane lub wydrukowane, umiejętność odbioru tekstu pisanego1. W naszym kręgu kulturowym umiejętność „podstawowa” traktowana jako jedna z bazowych umiejętności szkolnych. Zakłada się, że dziecko opanuje ją między początkiem pierwszej a końcem trzeciej klasy szkoły podstawowej, chociaż często oczekuje się w szkole, że sprawnie czytać będą pierwszoklasiści. Niektórym dzieciom opanowanie tej umiejętności przychodzi z łatwością, inne zmagają się z nią długo po ukończeniu trzeciej klasy, czasem też czwartej, piątej…
Mam wrażenie, że szkoła zawłaszczyła czytanie, wprowadzając ramy, granice i… duże napięcie. Przygoda ze znakiem, kodem i książką zaczyna się wiele lat przed rozpoczęciem przez dziecko formalnej nauki „szkolnej”. Maleńki człowiek, zanurzony w kulturze swojej rodziny obcuje od początku życia ze zwyczajami, tradycjami swojej rodziny, w tym z książką. Każde dziecko rozwija się zgodnie z indywidualnym planem rozwoju. Jedno rozpoznaje litery mając 2-3 lata, inne mają z tym kłopot nawet w wieku dziewięciu lat. Niektóre z nich potrzebują nie tylko czasu, ale też konkretnego wsparcia. Mamy wybór między kilkoma sprawdzonymi metodami: czytanie globalne, sylabowe (w tym metoda krakowska), pomoce zmieniające kontrast i ułatwiające śledzenie tekstu. Zdarza się, że potrzebna jest opinia specjalistów, a trudność zostaje nazwana dysleksją. Niezależnie od drogi do czytania czy braku możliwości nabycia tej umiejętności warto szukać możliwości obcowania ze słowem pisanym lub… słuchanym.
Umiejętność czytania otwiera inne światy. Myśli, przekonań, poglądów autorów. Daje dostęp do wiedzy, historii i opowieści. Zanurzyć się w tej „rzece słów” można na różne sposoby: czytając samodzielnie, słuchając czytanej przez kogoś książki, słuchając audiobooka.
Bawmy się dobrze czytając i słuchając!
Przypisy:
- Słownik języka polskiego, PWN
