Wyczerpany umysł

Anna Godziszewska
0 komentarz

Powszechnie wiadomo, że intensywne myślenie – długotrwałe utrzymywanie koncentracji, rozwiązywanie trudnych zadań, uczenie się – męczą. Do niedawna naukowcy sądzili, że przyczyną takiego stanu rzeczy jest zużywanie przez mózg zapasów glukozy i innych niezbędnych substancji, a jako sposób na pobudzenie mózgu do dalszej wytężonej pracy wskazywali wypicie słodkiego napoju. Jednak najnowsze badania sugerują, że w spracowanych mózgach dzieje się coś jeszcze.

Opublikowane w sierpniu tego roku w Current Biology” badania prowadzone przez Mathiasa Pestiglione z Uniwersytetu Pitié-Salpêtrière w Paryżu wykazały, że intensywny wysiłek intelektualny powoduje gromadzenie się potencjalnie toksycznych produktów ubocznych w korze przedczołowej, odpowiedzialnej za procesy poznawcze i podejmowanie decyzji. To z kolei powoduje, że zmęczony mózg nie tylko gorzej pracuje, ale też ma skłonność do wybierania natychmiastowej gratyfikacji, nawet jeśli alternatywą jest znacząco większa nagroda, ale odroczona w czasie.

W wyniku długotrwałej intensywnej pracy intelektualnej mózg nie tylko zużywa zapasy energii, ale też boryka się z nagromadzeniem szkodliwych substancji w obszarach kluczowych dla przeprowadzania procesów poznawczych. Zmęczenie nie jest więc „wymówką” mózgu, żeby odpocząć, ale jak zauważa autor badania: „praca poznawcza skutkuje prawdziwą zmianą funkcjonalną – nagromadzeniem szkodliwych substancji – więc zmęczenie rzeczywiście byłoby sygnałem, który sprawia, że przestajemy pracować (…), aby zachować integralność funkcjonowania mózgu”.

Co z tego wynika? Naukowcy uważają za ekscytujące, że zmęczenie może wynikać nie z niedoboru, jak dotąd sądzono, ale z nadmiaru. Jeszcze nie wiadomo, w jaki sposób szkodliwy neuroprzekaźnik jest usuwany z mózgu, jednak prawdopodobnie odbywa się to w czasie snu. Poznanie tego mechanizmu może pomóc w wypracowaniu sposobów zmniejszania zmęczenia i przedłużania czasu koncentracji, oraz przeciwdziałaniu wypaleniu w zawodach wymagających długotrwałej pracy w maksymalnym skupieniu. Może też pomóc w leczeniu syndromu chronicznego zmęczenia.

Póki co, pozostaje nam stosowanie się do znanych, a teraz również podbudowanych naukowo zasad. Jest to przede wszystkim dbanie o odpoczynek i sen, które zapewniają mózgowi czas na pozbycie się szkodliwych substancji. Należy również unikać podejmowania trudnych decyzji, kiedy jesteśmy zmęczeni.

Źródło: sciencedaily.com

data dostępu: 12.09.2022

Może Cię zainteresować:

Zostaw komentarz

Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić Twoje wrażenia. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuje Przeczytaj więcej

Polityka prywatności
Już dostępny!

Przemyślnik edukacyjny

73 pytania będące źródłem edukacyjnej inspiracji i refleksji!