Głos nauczyciela

Maria Drozdowicz
0 komentarz

Nie tylko „głos w sprawie”, ale przede wszystkim głos sam w sobie jest jednym z najważniejszych narzędzi pracy nauczyciela. nauczyciel mówi do uczniów, opowiada o przedmiocie, rozmawia na przerwach i na zebraniach, często w dużym natężeniu uwagi, stresie i napięciu. Codziennie, przez wiele godzin, w hałasie i w nie zawsze sprzyjających warunkach akustycznych, w pośpiechu i wiecznej gotowości. Jednymi z najczęstszych chorób zawodowych nauczycieli są schorzenia związane z głosem. W szkołach rzadko kiedy ktoś się głosem nauczycieli przejmuje – nie prowadzi się zajęć z emisji, nie kształci się nawyku higieny głosu czy stosowania wspomagających technik oddechowych. Żeby głos był dobrze słyszany, musi być odpowiednio wyrażany i zadbany.

Powstawanie głosu jest złożonym procesem, który angażuje różne układy w ciele. Potrzeba odpowiedniego wdechu i wydechu, aby powietrze przechodzące przez szparę głośni wprawiło w drgania fałdy głosowe, które to drgania zostają wzmocnione w przestrzeniach rezonacyjnych i przemieniają się w ruchy aparatu artykulacyjnego, modulującego ostateczny dźwięk. Cały proces koordynowany jest przez mózg i układ nerwowy. Przy tak dużej złożoności aparatu mowy, potrzebne jest również holistyczne podejście w dbaniu o niego.

Przede wszystkim warto głosowi poświęcić trochę myśli i uwagi, starać się nim jak najlepiej zaopiekować. Jakość głosu i sposób mówienia wpływają bezpośrednio na umiejętności komunikacyjne, kontakty międzyludzkie i na to, jak jest się postrzeganym przez innych ludzi. Głos ma związek z charakterem – często po samym głosie można rozpoznać, czy ktoś jest pewny siebie, czy też mu tej pewności brakuje, czy czuje się swobodnie, czy towarzyszy mu napięcie. Ćwiczenie głosu i dbanie o niego, to nie tylko techniczne ćwiczenia artykulacyjne, czy zajmowanie się dykcją. Równie ważną, a być może ważniejszą część stanowią wsparcie psychiczne, praca nad zdecydowaniem i asertywnością, nauczenie się wyrażania siebie i osiągania zamierzeń dzięki odpowiedniemu wykorzystaniu siły głosu. 

Jak więc dbać o to, by być słyszanym? 

  1. Starać się mówić o tym, co nas interesuje i przekonuje, w miejscach, w których czujemy się bezpiecznie, w otoczeniu osób, przed którymi chcemy przemawiać.
  2. Odpoczywać i dbać o odpowiednią regenerację.
  3. Wykonywać regularne ćwiczenia oddechowe, w tym skoncentrowane na wspomaganiu głosu i przepony oraz relaksacyjne.
  4. Starać się niwelować napięcie w ciele, przede wszystkim w krtani; w tym celu korzystać można z terapii manualnej czy różnego rodzaju rehabilitacji głosu.
  5. Dbać o odpowiednie nawodnienie organizmu oraz o utrzymanie odpowiedniego nawilżenia i temperatury pomieszczenia.
  6. Dbać o jakość powietrza i unikać zapylenia, regularnie wietrzyć klasę, ścierać kredową tablicę mokrą gąbką, wycierać kurze.
  7. Nie podnosić głosu powyżej naturalnej głośności, nie przekrzykiwać hałasu.
  8. Pamiętać o ogólnych zasadach zdrowego trybu życia i diety.

Szkoła jako pracodawca jest prawnie zobowiązana do ochrony pracowników przed ryzykiem zawodowym, zapewnienia odpowiednich warunków pracy, organizację szkoleń i prowadzenie profilaktyki. Regularne warsztaty ratujące głos nauczycieli, to jednak bardzo rzadka praktyka. Czy nauczycielom wystarczy głosu, by go zabrać w tej sprawie?

Źródła: 
easyvoice.pl; nowaera.pl; ciop.pl;
podcast: Awangarda logopedii, Emisja i higiena głosu – Sylwia Zawada
dostęp: 29.10.2023

Może Cię zainteresować:

Zostaw komentarz

Ta strona korzysta z plików cookie, aby poprawić Twoje wrażenia. Zakładamy, że nie masz nic przeciwko, ale możesz zrezygnować, jeśli chcesz. Akceptuje Przeczytaj więcej

Polityka prywatności
Już dostępny!

Przemyślnik edukacyjny

73 pytania będące źródłem edukacyjnej inspiracji i refleksji!